نگاهی تطبیقی به دو رویکرد زمینی و الهی نسبت به جنگ و تبیین ماهیت جنگ شناختی امروز

حجت‌الاسلام و المسلمین عابدینی در این بحث، دو نگاه متفاوت به مقوله‌ی جنگ—نگاه زمینی و نگاه الهی—را بررسی کرده و سپس ماهیت جنگ در دوران کنونی و ضرورت مشارکت همگانی در آن را تبیین می‌کنند. این تحلیل نشان می‌دهد که نوع جنگ در عصر حاضر به مرحله‌ای تکاملی رسیده و فهم درست آن، شرط حضور مؤثر در میدان نبرد است.

مقایسه‌ی نگاه زمینی و نگاه الهی به جنگ

۱. نگاه زمینی: تمرکز بر ضعف‌ها و محدودیت‌ها

در این نگرش، جنگ امری ناگزیر، سخت و همراه با خسارت تلقی می‌شود. شاخصه‌های اصلی آن عبارت‌اند از:

• تصور ناتوانی و کمبود امکانات

• بزرگ‌نمایی قدرت دشمن

• تمرکز بر ویرانی، تلفات و پیامدهای تلخ جنگ

این نگاه، ذهن را از قدرت و توانایی‌ها دور کرده و امید را کاهش می‌دهد.

۲. نگاه الهی (باوری): اتکا به قدرت، امید و وعده‌های الهی

در این رویکرد، جنگ از منظر توان، ایمان و اتصال به حقیقت معنا می‌یابد. ویژگی‌های آن شامل موارد زیر است:

• باور به قدرت و توانایی ضربه‌زدن به دشمن

• پایداری و استقامت حتی در شرایط دشوار

• اتکا به وعده‌های الهی مانند:

  • «وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ»

  • «إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ»

این نگاه مبتنی بر امید، قدرت و حضور فعال مردم است.

شرط پیروزی در روایت الهی

حجت‌الاسلام و المسلمین عابدینی تأکید می‌کنند که عقب‌نشینی دشمن وابسته به حال و آمادگی مردم است. هرگاه مردم:

• حال بیعت داشته باشند،

• پیام قدرت بدهند،

• از دشمن نهراسند و این ایستادگی را آشکارا اعلام کنند،

در چنین شرایطی دشمن ناچار به عقب‌نشینی خواهد شد.

نمود عملی نگاه الهی در میدان‌های معاصر

برای تبیین اثر این نگرش، به نمونه‌های عینی در منطقه اشاره شده است:

• پس از آتش‌بس، مردم لبنان با نشاط، امید و انگیزه فراوان به مناطق جنوبی بازگشتند، با وجود آنکه آن مناطق به‌طور گسترده ویران شده بود.

• در غزه نیز مردم تا لحظه‌ی آتش‌بس، روحیه‌ای فعال و پرتحرک داشتند.

• در مقابل، ترس و نگرانی در میان ساکنان مناطق شمالی اسرائیل همچنان ادامه دارد و بسیاری از آنان حتی ماه‌ها پس از پایان درگیری‌ها به خانه‌های خود بازنگشته‌اند.

این رفتارها، تفاوت میان روحیه‌ی مبتنی بر ایمان و روحیه‌ی مبتنی بر ترس را آشکار می‌سازد.

ماهیت جنگ‌های آخرالزمان و ظهور جنگ شناختی

در تحلیل حجت‌الاسلام و المسلمین عابدینی، جنگ امروز بیش از آنکه نظامی و فیزیکی باشد، جنگ شناختی است؛ همان ماهیتی که برای جنگ‌های آخرالزمان نیز پیش‌بینی شده است. در این جنگ:

• حضور در میدان فیزیکی کافی نیست.

• هر فرد، در هر مکان—even در خانه—می‌تواند نقش‌آفرینی تعیین‌کننده‌ای داشته باشد.

• سلاح اصلی، تأثیرگذاری بر ذهن، ادراک، تبیین و روایت است.

نقش زنان در جنگ شناختی

یکی از ابعاد مهم جنگ شناختی، گشودن عرصه‌ی مشارکت برای همه مردم است. در این فضا:

• زنان می‌توانند نقشی فعال، مؤثر و حتی فرماندهانه داشته باشند.

• آنان قادرند از درون خانه، جریان جنگ شناختی را هدایت کنند.

• اثرگذاری زنان در این میدان، گاه از میدان‌های نظامی نیز گسترده‌تر و عمیق‌تر می‌شود.

جمع‌بندی

در نگاه حجت‌الاسلام و المسلمین عابدینی، فهم درست ماهیت جنگ امروز، مستلزم نگاه الهی است؛ نگاهی که متصل به حقیقت و امید است و حتی در صورت افزایش تلفات، احساس کمبود و شکست در آن شکل نمی‌گیرد. نوع جنگ در عصر حاضر به کمالی جدید رسیده و این تکامل، مشارکت همه‌جانبه‌ی مردم را ضروری کرده است.