جهان در حال عبور از یک بحران خاموش است؛ بحرانی که نه از دل جنگ و بیماری، بلکه از کاهش تولدها، پیر شدن جمعیت و ترک شدن خانهها سر برآورده است. جمعیت، زیربنای اقتصاد، فرهنگ و حتی حیات اجتماعی هر کشور است. اما وقتی نرخ زاد و ولد کاهش مییابد و توازن بین نسلها بههم میریزد، نتیجه آن چیزی جز اختلال اجتماعی، بحران نیروی کار، فروپاشی روابط انسانی و انزوای ملی نخواهد بود.
🇯🇵ژاپن؛ درس عبرت جمعیتی
ژاپن، سومین اقتصاد بزرگ دنیا، اکنون گرفتار چالش بزرگی شده است: فروپاشی جمعیتی. نخستوزیر ژاپن، فومیو کشیدا، به صراحت هشدار داده که کشورش در آستانه یک بحران اجتماعی بیسابقه قرار دارد.
📉 آمارها تکاندهندهاند:
در سال ۲۰۲۲، کمتر از ۸۰۰ هزار نوزاد در ژاپن به دنیا آمدند.
تعداد مرگومیر از تولد، برای نخستینبار در سال ۲۰۰۷ پیشی گرفت.
هر ساله، بیش از ۵۰۰ مدرسه به علت نبود دانشآموز بسته میشود.
افراد تنها، برای رفع خلأ عاطفی، به اجاره خانواده، پدر یا پدربزرگ متوسل شدهاند؛ هزینه اجاره یک پدربزرگ: ۱۰,۰۰۰ ین!
🇭🇺مجارستان؛ پاسخ سیاستگذارانه به بحران
نخستوزیر مجارستان گفته است: «داشتن فرزند، شخصیترین مسئله عمومی است.» این کشور برای افزایش نرخ زاد و ولد، مجموعهای از سیاستهای گسترده را اجرا کرده است:
برنامه خرید خودرو برای خانوادههای پرجمعیت
اصلاح قانون سقطجنین
گسترش مهدکودکها
اعطای وام کودک
کاهش مالیات بر خانوادههای فرزنددار
کمکهزینههای مستقیم نقدی
🇮🇪ایرلند؛ حمایت ساختاری از خانواده
ایرلند نیز در این مسیر گام برداشته است:
پرداخت ماهیانه ۱۴۰ یورو به ازای هر کودک
برای دوقلوها: ۲۱۰ یورو به ازای هر کودک
مزایای مادران: ۲۷۴ یورو در هفته به مدت ۲۶ هفته
مزایای پدران نیز در قالب برنامههای حمایت اجتماعی اجرا میشود.
🇮🇷قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در ایران
جمهوری اسلامی ایران نیز با تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، گامهایی جدی برداشته است:
👶 حمایت از تولد:
پرداخت یک میلیون تومان بلاعوض برای هر نوزاد متولد ۱۴۰۰ به بعد
وام قرضالحسنه به ازای تولد هر فرزند
💑 حمایت از ازدواج و زوجهای نابارور:
وام ازدواج ۴۰۰ میلیون تومانی
درمان ناباروری و پیشگیری از آن
👩🍼 حمایت از مادران:
مزایای دوران بارداری و شیردهی
افزایش دوبرابر کمکهزینه اولاد طی ۵ سال
📚 بخش فرهنگی و آموزشی نیز به موازات این سیاستها فعال شده تا فرهنگ فرزندآوری و خانوادهمحوری را تقویت کند.
این پاورپوینت، نگاهی تطبیقی به چالشها، راهکارها و تجربههای جهانی و ملی در حوزه جمعیت دارد. اگر آیندهای متعادل، پویا و پایدار میخواهیم، اکنون زمان اقدام است. 👨👩👧👦 آینده با جمعیت ساخته میشود.
در زیر می توانید نمونههایی از اسلایدهای این پاورپوینت را مشاهده نمایید: