آقای سعید جلیلی بیان کردند که ایجاد وحدت حقیقی و دستیابی به عفت اجتماعی تنها زمانی تحقق مییابد که عدالت در مناسبات جامعه برقرار شود و ساختارهای اقتصادی سالم جایگزین تبعیض و سرقت شود. این سخنان، ریشههای اجتماعی و اقتصادی انسجام و سلامت فرهنگی را تبیین میکند و نشان میدهد که مشکلات اخلاقی و اجتماعی بدون اصلاح زیرساختها حل نخواهند شد.
نقش عدالت در شکلگیری وحدت واقعی
آقای سعید جلیلی تأکید کردند که بحثهایی همچون وفاق، وحدت و همبستگی زمانی اثرگذار و واقعی خواهند بود که بر پایهی عدالت شکل بگیرند، نه بر اساس توافقهای موقت یا تاکتیکی.
عدالت؛ هماهنگکننده قلبها
ایشان گفتند عبارت «جَعَلَ اللهُ العَدلَ تَنسیخا لِلقُلوب» نشان میدهد که عدالت عامل هماهنگی دلها و ایجاد همجهتی در جامعه است. به بیان دیگر، عدالت قلبها را همسو میکند و وحدت را از سطح شعار به سطح واقعیت میرساند.
وحدت پایدار در جامعه عادلانه شکل میگیرد
جلیلی توضیح دادند که وحدت تنها در جامعهای شکل میگیرد که در آن تبعیض وجود نداشته باشد و روابط اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی روی عدالت استوار باشد. هرگاه عدالت اجرا شود، همبستگی اجتماعی به صورت طبیعی و پایدار شکل خواهد گرفت.
عفت اجتماعی و پیوند آن با مناسبات اقتصادی
آقای سعید جلیلی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع عفت اجتماعی پرداختند و پرسیدند: «چه چیزی عفت را برای یک جامعه ایجاد میکند؟»
معادله عفت: ترک سرقت
ایشان گفتند که پاسخ این سؤال در کنار مفهوم «مجانبت السرقه» یا ترک سرقت قرار میگیرد. به این معنا که ریشهی عفت اجتماعی در پاکی روابط اقتصادی است.
اقتصاد ناسالم، زمینهساز آسیب اخلاقی
جلیلی تأکید کردند که جامعهای پاکدامن میشود که در آن ساختارهای اقتصادی غلط، فاسد و مبتنی بر سرقت نباشد. هر جا سرقت—در هر شکل و سطحی—رخ میدهد، بنیانهای اخلاقی و فرهنگی نیز آسیب میبیند.
جمعبندی: عدالت و اقتصاد سالم، ستونهای جامعه مطلوب
در جمعبندی سخنان آقای سعید جلیلی میتوان گفت:
وحدت حقیقی در جامعه بدون اجرای عدالت قابل تحقق نیست.
عفت و سلامت اخلاقی جامعه بدون اصلاح مناسبات اقتصادی پایدار نمیماند.
هماهنگی قلبها، انسجام اجتماعی و پاکدامنی فرهنگی نتیجه اجرای عدالت و حذف سرقت از روابط اقتصادی است.
این نگاه، پیوندی عمیق میان سیاست، اخلاق و اقتصاد برقرار میکند و نشان میدهد که اصلاح اجتماعی از مسیر اصلاح زیربناهای اقتصادی و عدالتمحور عبور میکند.