تحلیلی از مذاکره با آمریکا | تحلیل دیدگاه رهبری و تجربه‌های عملی

حجة الاسلام و المسلمین صلح میرزایی بیان کردند :

۱. مقدمه: تقیّه به‌عنوان پیش‌زمینه

اهل‌بیت (ع) در شرایط لازم اقداماتی انجام می‌دادند که دشمن متوجه نشود؛ این مفهوم به‌عنوان پیش‌زمینه‌ای برای نحوه مواجهه سیاسی-راهبردی ایران ذکر شده است.

۲. سه تعریف مذاکره در ادبیات رهبر انقلاب

۲.۱. مذاکره تام

• تعریف: مذاکره‌ای جامع که در آن ایران و آمریکا پرونده‌های متعدد را روی میز قرار می‌دهند و همه‌جانبه گفتگو می‌کنند.

• موضوعات معمول: برنامه موشکی، حقوق راهبردی، حمایت از جبهه مقاومت، مواضع در قبال اسرائیل و فلسطین، مسائل حقوق بشر و حقوق زن.

• نتیجه‌گیری کلیدی: این نوع مذاکره در جمهوری اسلامی به‌طور کلی مردود اعلام شده و سابقه ممنوعیت دارد.

۲.۲. مذاکره در پرونده‌های خاص

• تعریف: گفت‌وگوهای محدود و موردی (مثلاً پرونده عراق، افغانستان، یا مذاکرات هسته‌ای).

• نکته مهم: رهبر انقلاب در برخی پرونده‌ها مجوزهای محدود برای مذاکره داده‌اند، اما همواره نسبت به بدعهدی احتمالی هشدار داده‌اند.

۲.۳. تبادل پیام (مذاکره غیرمستقیم)

• تعریف: انتقال پیام‌های راهبردی از طریق کانال‌های غیرمستقیم (سفارتخانه‌ها یا حافظان منافع).

• کارکرد: حفظ مسیر ارتباطی بدون ورود به مذاکرات رسمی تمام‌عیار.

۳. تجربه عملی ایران از رفتار آمریکا در مذاکرات

• بدعهدی تاریخی: تجربه‌ها نشان داده آمریکا پایبندی کامل به عهدها ندارد.

• آماده‌سازی متن از پیش: نمونه‌ها نشان می‌دهد طرف مقابل گاه متون و چارچوب‌های مذاکرات را قبل از شروع آماده و منتشر می‌کند.

• شیوه تعریف مذاکره از طرف مقابل: تلاش برای تقسیم‌بندی منافع و تعیین یک‌طرفهٔ خطوط مذاکره.

• ترکیب مذاکره و تهدید: هم‌زمانی نشان‌دادن ابزارهای فشار (تهدید) با ارائهٔ پیام مذاکره.

۴. جمع‌بندی و پیام نهایی

• راه مذاکرات هیچ‌گاه کاملاً بسته نبوده؛ اما تجربه تاریخی و رفتار طرف مقابل ایجاب می‌کند که هر مذاکره با دقت، چارچوب شفاف، و تضمین‌های مشخص دنبال شود.

• مذاکره‌های محدود و تبادل پیام، گزینه‌هایی عملی و کم‌ریسک‌تر برای حفظ منافع ملی‌اند، در حالی که مذاکره تام مستلزم ملاحظات و خطوط قرمز روشن است.